13 / 209
12
|
BASINDA 41 YILLIKYOLCULUĞUNÖYKÜSÜ : BURSAHAKİMİYET
|
Ama Orhan Koloğlu’nun araştırmalarında, 1828’de Mısır’da
yayınlanan ‘Vakay-i Mısriye’, 1769-1848 yılları arasında ya-
şayan ve de hiç öğrenim görmemiş olan Mısır Valisi Kavala-
lı Mehmet Paşa tarafından, 20 Kasım 1828’te Türkçe-Arapça
olarak yayınlanmıştır.
Devletin desteği olmadan tamamen özel girişim tarafından
çıkarılan ilk gazete, 21 Ekim 1860’da yayına başlayan ‘Tercü-
man-ı Ahval’dir.
Gazete; basıldığı yerde tek bir noktadan, tütün ve tömbekici
Hasan Ağa’nın dükkanında satılırdı. 40x55 cm ebatlarındaki
gazetenin sahibi, 30 yaşındaki Çapanzade Agah Efendi’ydi.
Bursa basın tarihini gazeteci büyüğümüz rahmetli Mustafa
Tayla’nın “Bursa Basın Tarihi” kitabından şöyle özetliyoruz:
1864 yılında Sultan Abdülaziz, her vilayete bir matbaa kurul-
masını ve bir “ceride”, yani gazete çıkarılmasını ister.
1868 yılında Bursa’da, Tuna Vilayeti örnek alınarak, bir vilayet
matbaası kurulur.
1868 yılının sonbaharında baskı makineleri Bursa’ya gelir ve
“Matbaa-i Vilayet” adı altında Bursa ilk matbaasına devlet eliy-
le kavuşmuş olur.
Bursa Valisi Hacı İzzet Paşa’nın himayesi ile Abdülaziz’in emri
doğrultusunda ve 19 Şubat 1869(?) günü, Bursa’nın ilk gazete-
si ‘Hüdavendigar Gazetesi’nin ilk sayısı yayınlanır.
Gazete 25x50 cm ebadında, cumartesi ve çarşamba günleri ol-
mak üzere haftada iki gün dört sayfa yayınlanmaktadır.
Fiyatı 20 para, altı aylık abonelik ücreti 50, yıllığı 100 kuruştur.
Yayın tarihinin 1869 değil, 1868 olduğu yolunda ciddi belgeler
Bursa’da ilk olarak yayınlanan
Hüdavendigar Gazetesi
(Raif Kaplanoğlu arşivinden)